Chopinowskie Sanniki

     W Warszawie trwa kolejny konkurs chopinowski. Z całego niemal świata przyjechali młodzi pianiści na Mazowsze, rodzinną ziemię Fryderyka Chopina. Urodził się w Żelazowej Woli nad Utratą, w kościele w Brochowie nad Bzurą został ochrzczony, w Warszawie nad Wisłą mieszkał. Najmniej znaną miejscowością, jaka związana jest z wielkim kompozytorem na Mazowszu, są Sanniki na Ziemi Płockiej. 

Atrakcyjna willa włoska pośrodku Mazowsza, zabytkowy pałac w Sannikach. Fot.L.Herz

   Sannicki pałac jest dzisiaj pięknie odnowiony, otynkowany na biało, przyjemnie patrzeć. Gospodaruje w nim obecnie Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina. Sanniki są miejscem kultu wielkiego kompozytora, będąc jedną z kilku miejscowości na tej naszej polskiej prowincji, szczególniej z nim związanych. Młody Fryderyk w roku 1828 część swoich wakacji spędził w sannickim dworze u swojego kolegi, Kazimierza Pruszaka. Rodzina Pruszaków przyjaźniła się w Warszawie z Chopinami, młodzieńcy się kolegowali, Fryderyk udzielał lekcji siostrze Kazimierza, Aleksandrze. 

Fryderyk Chopin z sannickiego parku. Fot.L.Herz

      Jest w siennickim parku krajobrazowym pomnik, na nim oparta o fortepian młoda dziewczyna w długiej sukni,  wpatrzona jest we Fryderyka, on  wyciągnął jedną dłoń ku klawiaturze. Ale ta dziewczyna to nie Olesia Pruszakówna, lecz guwernantka z miejscowego dworu, z którą młody kompozytor spędzał w Sannikach sporo czasu. Wzięto Fryderyka na ploteczki, ojcostwem dziecięcia dziewczęcia go obdarzano, a on był rzeczywiście ojcem jej dziecka, tyle że tylko chrzestnym.  Pomnik jest z roku 2014, projektował go młody artysta rzeźbiarz, Bartłomieja Kurzeja z Nowego Targu. Dzieło jest urocze, jednak fakt jest jednak faktem, że znacznie lepszej klasy jest inny pomnik Chopina, znajdujący się w Sannikach od roku 1985, zaprojektowany przez Ludwikę Nitschową, tę samą, której dziełem jest Pomnik Syrenki nad Wisłą w Warszawie.

       W czasie, gdy młody Chopin w 1928 roku tutaj przebywał, nie było jeszcze tego pałacu, stał tutaj dwór, a pannę Aleksandrę uczył Fryderyk najpewniej nie tu, lecz w Warszawie, gdzie Pruszakowie mieli skromny dwór na Marszałkowskiej. Tam też najprawdopodobniej stał fortepian, na którym grywał Chopin, który to instrument jest teraz w Sannikach największą ozdobą pałacu i jego najcenniejszą pamiątką. 

 

Fortepian Chopina w Sannikach. Fot.L.Herz

      Pałac sannicki powstał na miejscu dworu, dwór był dziewiętnastowieczny, niektóre źródła podają nawet koniec osiemnastego wieku. Na pewno dwór w Sannikach był od dawna, bo miejscowość ma długą historię, ale nie o niej tu mowa, więc aby opowieści nie zaciemniać i nie komplikować, pomińmy tamte dawniejsze czasy.

         Pałac stanął na miejscu dworu pod koniec wieku XIX, lub dopiero w roku 1910, co do daty trwają spory. Jest budowlą eklektyczną, neoklasycystyczną, ukształtowaną na wzór willi włoskiej. Jej autorem jest Władysław Marconi z uzdolnionej rodziny spolszczonych artystów, przybyłych z Włoch. Ale nie Pruszakowie zamówili u Marconiego tę pałacową włoską willę wśród mazowieckich piasków postawiona, lecz kolejni właściciele Sannik, wpierw Natansonowie, a potem Dziewulscy, którzy mieszkali tutaj aż do roku 1945, gdy komuniści ich stąd wyrugowali. Oglądałem ten pałac tegorocznym latem, przy błękitnym niebie, temperatura powietrza przekroczyła tego dnia 30 stopni, było zupełnie jak we Włoszech, i tak się naprawdę czułem. Jak w słonecznej, upalnej Italii.

        W czasie odwiedzin w Sannikach przeglądałem folder, anonsujący imprezy kulturalne tutaj organizowane w tym roku. Program jest imponujący. Z koncertami występują laureaci konkursów chopinowskich, ale nie tylko i nie wyłącznie fortepianowe to koncerty, bo i portugalskich pieśni fado, i polskich kolęd i pastorałek. Towarzyszą często koncertom recytacje w wykonaniu najwybitniejszych aktorów polskich oraz wystawy plastyczne, np. występowi pianistki japońskiej towarzyszy wystawa fotogramów japońskiego fotografika „Polska oczami Japończyka”. Oglądałem inną wystawę, przedstawiająca portrety wielkiego kompozytora, przez współczesną sannicką młodzież namalowane w czasie zajęć plastycznych w pałacu. Czyż nie są te malunki urocze?