Wielki las jest zupełnie podobny do miłości 

Pozostałości wielkiej, mazowieckiej puszczy: Las Bielański w Warszawie. Fot.L.Herz

    Napisał Stefan Żeromski, że "wielki las jest zupełnie podobny do miłości. Gdy weń wchodzisz - jesteś dziecięco uśmiechnięty, jesteś zachwycony cudami lasu, wonią, jakiej nigdzie nie ma na świecie, i milionami zjawisk, o jakich słyszałeś i czytałeś, z których nie zdawałeś sobie sprawy, a ujrzawszy które na własne oczy, oczarowanyś, zachwycony, unosisz się z każdą chwilą bardziej, i z przyspieszonymi uderzeniami serca idziesz w ciemną, odurzającą zieloną głąb".
      Czyż nie miał racji Stefan Żeromski, pod wpływem chwili te słowa notując w swoich "Dziennikach"? Czyż nie miał racji Tadeusz Konwicki, który pisał, iż las "jest wielkim ogrodem dzieciństwa, krainą złych przeczuć i pierwszych lęków, ojczyzna złośliwych demonów i gnomów, lecz równocześnie oazą skrytego dobra i pięknych wzruszeń". Dzieciństwo i miłość tak wiele mają ze sobą wspólnego.
    Są na Mazowszu takie lasy, w których przetrwało jeszcze sporo starodrzewu i zachowały się partie mroczne, puszczańskie, jakby przybyłe wprost z obrazów Artura Grottgera. To nie są  zwykłe lasy, to  nawet nie zwyczajna puszcza, to są prawdziwe knieje. Knieją w dawnych czasach nazywano las wielki, wyjątkowy, gęsty, trudny do przebycia, pełen zwierza dzikiego. Taki las skłania do zadumy. Bo to jest las romantyczny, jeden z tych, które wciąż bywają natchnieniem i obdarzają człowieka poczuciem tajemnicy, pod warunkiem iż zechce się on w nich zatracić. W takim lesie nie można opędzić się od podstawowych dla ludzkiej egzystencji pytań, pod warunkiem, że chce się je zadawać i chce oczekiwać odpowiedzi. 
    "Tylko człowiek nadaje sens przyrodzie, jej istnienie jest istnieniem dla człowieka. I odwrotnie, tylko w naturalnym środowisku człowiek osiąga swoją pełnię, dana mu jest szansa rozkwitu, szczęścia, smak swobody ciała i postępu ducha" - pisał francuski uczony Philippe Saint Marc, zaś polski ekofilozof, prof. Henryk Skolimowski twierdzi, iż  takie życiodajne puszcze są ważne dla ludzi przede wszystkim jako sanktuaria przyrody, w których bez nich nie mogłyby przetrwać rozmaite formy życia.  Po drugie zaś dlatego, iż takie lasy są dawcami oddychającego drewna, z którego wykonywane boazerie, meble i różne inne przedmioty mogą tchnąć życie w nasze mieszkania. Przede wszystkim jednak takie lasy są istotne jako sanktuaria.
     Dobrze jest wędrować drogami i duktami takich lasów, przystawać u stóp potężnych sosen i dębów, aby pośród leśnej ciszy - tak mocno dającej się słyszeć w czasie samotnej wędrówki - posłuchać także głosu swego serca. W obliczu wiekowych olbrzymów jakby lepiej można ujrzeć wielkość natury. Ale i ludzką małość, niestety, również...   

      

Anachronizm we współczesnym krajobrazie: Puszcza Kampinoska u wrót Warszawy. Fot.L.Herz

Puszczańskie krajobrazy w królewskiej Puszczy Kozienickiej. Fot.L.Herz

Puszcza Bolimowska. Bobry zabrały się za puszczańskie olbrzymy w rezerwacie na rzeką Rawką. Fot.L.Herz

W rezerwacie Jegiel w Puszczy Kamienickiej. Fot.L.Herz

Puszcza Zielona, mroczny bór w rezerwacie Czarnia koło Myszyńca. Fot.l.Herz